7 XII 1941

7 XII 1941 r. przed atakiem Japończyków na Perl Harbor na maszcie lotniskowca flagowego "Akagi" podniesiono - dla zdopingowania pilotów - banderę bojowa oraz flagę "Z"- kodu sygnałowego jaką pancernik "Mikasa" nosił 27 Y 1905 r. pod Cuszimą.

28 VI 1919

28 VI 1919 r. w Wersalu zakończyła się konferencja pokojowa po I wojnie światowej. Japonii przyznano na niej: Szantung, Wyspy Mariańskie, Wyspy Karolińskie, Archipelag Marshalla na Pacyfiku na okres 99 lat. Takie postanowienia uzyskał dla Japonii Makino Nobuaki (od 1897 r. wiceprezydent Związku Czarnego Oceanu). Chiny były przeciwne tym postanowieniom i nie ratyfikowały traktatu.
* Podczas II wojny światowej budżet Japonii nie przewidywał środków na utrzymywanie jeńców (nie brano ich), w późniejszym okresie gen. Tojo zmienił tę politykę i pozwolił jeńcom żyć póki byli w stanie pracować. W niewoli japońskiej zginęło ponad 28 % jeńców (najwięcej ze wszystkich), w niewoli niemieckiej i włoskiej 4%.

7 IX 1914

7 IX 1914 r. rozpoczynają atak na Kiao-czao, który trwał do 10 XI 1914 r. zginęło 10 tys. Japończyków, dzięki dobrze działającemu wywiadowi Japończycy poznali zawczasu plany twierdzy i jej umocnienia.

3 IX 1914

3 IX 1914 r. Japończycy lądują w Szantungu.

13 VII 1913

13 VII 1913 r. podpisano tajny układ wojskowy pomiędzy W. Brytanią a Japonią.

29 VII 1912

29 VII 1912 r. umiera od dawna chory na cukrzycę cesarz Mutsuhito, rządził 45 lat. Pochowany został w mauzoleum Momoyama koło Kioto. Władzę objął jego syn Yoshihito (33 lata) urodzony ze związku z konkubiną. Na wieść o śmierci cesarza Meiji seppuku popełnia gen. Nogi (zwycięzca z pod Port Artur) i jego żona.

1911

1911 r. Japonia zawarła traktat handlowy z USA.

22 VIII 1910

22 VIII 1910 r. po zabójstwie Ito Hirobumi, reformatora i polityka japońskiego, kilkukrotnego premiera, sprawującego funkcję rezydenta generalnego w Korei, przez patriotę koreańskiego, An Dzungyuna, na dworcu w Harbinie, w Tokio ogłoszono żałobę narodową. Był to prete3kst do zaanektowania Korei przez Japonie. Następcą Hirobumi został Terauchi Masatake.

30 VII 1907

30 VII 1907 r. podpisano układ japońsko-rosyjski, który dzielił Azję płd.- wsch. Ma dwie strefy wpływów mimo to rozszerzano aparat szpiegowski w Rosji.

6 IX 1905

6 IX 1905 r. ma miejsce demonstracja antywojenna w Tokio stłumiona przez wojsko. Kilka tysięcy osób zostało zabitych. Powodem było niezadowolenie z polityki rządu.

5 IX 1905

5 IX 1905 r. podpisano warunki pokojowe. Japonia była pierwszym krajem azjatyckim, który pokonał mocarstwo europejskie, w tym przypadku Rosję.

9 VIII 1905

9 VIII 1905 r. w Portsmout rozpoczęły się rokowania pokojowe pod przewodnictwem USA

VII-IX 1905

VII-IX 1905 r. były japoński attache wojskowy w Petersburgu, płk. Akashi, za 1 mln jenów otrzymanych ze Sztabu generalnego zakupił 4 statki pełne broni i amunicji, które następnie wysłał na M. Bałtyckie i M. Czarne z przeznaczeniem dla rewolucjonistów rosyjskich i fińskich.

27-28 V 1905

27-28 V 1905 r. na wodach Archipelagu Cuszimy miała miejsce jedna z sześciu największych i najsłynniejszych bitew morskich świata, stoczona przez floty japońską i rosyjską. Udział w niej wzięło 138 okrętów z 35 tys. ludźmi, swym zasięgiem objęła obszar 2 tys. km kwadratowych, a sam pościg w dniu 28 V objął 65 km kwadratowych. Straty Rosjan 4 zatopione pancerniki, krążownik, holownik, okręt warsztatowy, przejęcie przez japończyków dwóch okrętów szpitalnych, 23 okręty uszkodzone,z ginęło 4390 osób. Straty Japończyków - uszkodzenia okretów, 84 zabitych i 459 rannych zołnierzy. Wygrana w tej bitwie wprowadziła Japonie do grona potęg morskich, a w Rosji klęska ta przyspieszyła wybuch rewolucji.
Bitwa Cuszimska nazywana jest w Japonii Nihonkai Kaisen
Na okręcie "Nisshin" walczył (ranny w walce) ówczesny podporucznik marynarki Issoroku Takano (Yamamoto), późniejszy admirał i dowódca Połączonej floty podczas II wojny światowej.

2 I 1905

2 I 1905 r. Japończycy zdobywają Port Artur, do tego momentu straty po stronie japońskiej wynosiły 110 tys. żołnierzy, po stronie rosyjskiej 30 tys.

21 X 1904

21 X 1904 r. miał miejsce tzw. "incydent pod Hull"- na ławicy Doker eskadra rosyjska zaatakowała angielskie kutry biorąc je za "japońskie krążowniki"- paniczna obawa Rosjan przed atakiem Japończyków na wodach M. Północnego i M. Śródziemnego.

17 X 1904

17 X 1904 r. z portów na Bałtyku wyruszyła II Eskadra floty rosyjskiej pod dowództwem Rożestwieńskiego.

8 II 1904

8 II 1904 r. rozpoczęła się wojna rosyjsko-japońska atakiem na Port Athur. Była to największa wojna w historii ówczesnego świata. Wojskami japońskimi dowodził marszałek polny Oyama Iwao, ten sam który prowadził wojska japońskie w wojnie z Chinami w latach 1894-1895. Do tej wojny Japonia przygotowywała się już od 1895 r. gdy w wyniku rosyjskiej interwencji utraciła Płw. Liaotuński i Port Artur.

6 II 1904

6 II 1904 r. zerwano stosunki dyplomatyczne pomiędzy zwaśnionymi krajami Rosja w przede dniu wojny miała do dyspozycji 1 100 000 żołnierzy i 2 400 000 rezerwistów, przy czym siły japońskie wynosiły 380 000 żołnierzy i 500 000 rezerwistów

30 I 1902

30 I 1902 r. zawarto traktat sojuszniczy-wojskowy pomiędzy Japonią a W. Brytanią, który zobowiązywał do udzielenia pomocy drugiej stronie w razie wojny z kilkoma państwami. Pakt ten zawarto na 5 lat i był głównie zwrócony przeciw Rosji. W 1905 r. został on przedłużony.

14 IV 1895

14 IV 1895 r. w Shimonoseki podpisano traktat pokojowy pomiędzy Chinami a Japonią kończący wojnę japońsko-chińską.

24 VII 1894

24 VII 1894 r. koło wyspy Pungdo miała miejsce pierwsza bitwa w wojnie japońsko- chińskiej. Udział w niej wzięły 3 statki chińskie i 3 japońskie, zatopiono 1 statek chiński reszta uciekła. Bitwa pod Pungdo była wypowiedzeniem wojny Chinom, choć to nie Japończycy pierwsi otworzyli ogień. Oznaczałoby to, że to Chińczycy pierwsi otwierając ogień wypowiedzieli wojnę Japonii. Ten fakt dziś znany wówczas nie był rozstrzygnięty. Oficjalnie Chiny wypowiedziały wojnę Japonii 31 VII 1894 r., Japonia zaś 1 VIII 1894 r.

1890

1890 r. prawa eksterytorialności zrzekły się Niemcy i W. Brytania. W tym roku ogłoszono w Japonii kodeks karny.

1889

1889 r. cesarz ogłasza konstytucję obowiązującą od 1 VI tj. od dnia wyborów.

1886

1886 r. międzynarodowa konferencja w Tokio zapewniła Japonii swobody w ustalaniu wysokości opłat celnych.

1882

1882 r. powstał Japoński Bank Narodowy (Nihon-ginko), Okuma zakłada partię Shinpoto (Partię Postępu). 

1881

1881 r. nastąpiła sprzedaż państwowych zakładów i fabryk w ręce prywatne

1880

1880 r. stowarzyszenia i partie polityczne uzyskały prawo organizowania się i swobodnego głoszenia własnych poglądów. Powstało pierwsze stronnictwo opozycyjne Jiyuto (Partia wolności) założona przez Itagaki Taisuke.

1878

1878 r. odbyły się wybory do zgromadzeń prefekturalnych.

1877

1877 r. dochodzi do największego buntu samurajów przeciw reformie powszechnej służby wojskowej. Na jego czele 14 tys. armii powstańczej stanął Saigo Takamori z klanu Satsuma. Władze wykryły przygotowania do buntu i przy próbie przejęcia arsenału buntowników, ci drudzy uciekli w góry. We IX 1877 r. wojska cesarskie rozgromiły powstańców. 24 IX 1877 r. otoczony zewsząd Sago Takamori popełnił seppuku.

1876

1876 r. cesarz zabronił samurajom noszenia mieczy, odtąd mogli je nosić tylko wojskowi armii cesarskiej, stąd duża liczba byłych samurajów w armii.
Po układzie Japonii z Koreą, ta druga stała się otwarta na wpływy Japonii.

1875

1875 r. ograniczono swobody zbyt bujnie rozwijającej się prasy

1874 i 1877

 1874 r. i 1877 r. miały miejsce dwa duże powstania samurajów z rodów Chosu i Satsuma.

1873

1873 r. od tego roku podatek zamiast w ryżu i innych produktach miał być płacony w pieniądzu. Wprowadzono też tolerancję chrześcijaństwa i obowiązkową służbę wojskową.

1872

1872 r. rozpoczęto zakładanie morskich spółek handlowych zbudowano pierwszą linię kolejową - do końca XIX wieku było już zbudowanych 4 tys. km linii kolejowych.

1871

1871 r. zlikwidowano ostatecznie podział na klasy i wprowadzono równy dla wszystkich podatek, bez względu na przynależność do klasy. Zorganizowano państwowa łączność telegraficzną i pocztową. Dzięki pożyczkom z W. Brytanii ulepszono drogi. Utworzono też regularna armię i wprowadzono państwowy system szkolnictwa wzorowany na europejskim obowiązkowa nauka w wieku od 6 do 12(13) lat.

27 VI 1869

27 VI 1869 r. ostatecznie zakończyła się wojna domowa pomiędzy wojskami cesarskimi a resztkami oddziałów wiernych szogunatowi, kapitulacja admirała Enomoto.

5 III 1869 r

5 III 1869 r. pod naciskiem klanu Satsumy i innych członków rządu daimyo z płn. - zach. prowincji zrzekli się swych przywilejów, włości i tytułów na rzecz cesarza. Trzy miesiące później uczynili to wszyscy daimyo.
Cesarz zlikwidował dotychczasowy podział na klasy i wprowadził trzy nowe stany:
- Kazoku - szlachta dworska (kuge) i byli daimyo, szlachta feudalna.
- Shizoku - objęła wszystkich samurajów i roninów.
- Heimin - cały pozostały lud (eta, chłopi, kupcy, rzemieślnicy, robotnicy, etc.).
Samuraje i świątynie buddyjskie utraciły ziemie i przywileje na rzecz pensji krajowych. W ten sposób całkowicie zlikwidowano ustrój feudalny. W 1868 r. z woli cesarza ziemia stała się własnością tych, którzy ją uprawiali. Od 1873 r. każdy mógł kupić lub sprzedać ziemię, lud był wolny, a cesarza uznano za dobroczyńcę narodu, jego prestiż wzrastał.
Wprowadzono nowy podział terytorialny kraju. Prowincje zmieniono na prefektury (ken).

6 IV 1868

6 IV 1868 r. Cesarz ogłasza tzw. przysięgę cesarską - pięć priorytetowych zasad swoich rządów. Głosiły one:
1. Zwołanie parlamentu decydującego w sprawach państwowych
2. Wzrost dobrobytu narodu poprzez połączony wysiłek rządu i ludu (wzrost gospodarczy)
3. Wszyscy poddani winni być lojalni wobec cesarza i kraju.
4. Sprawiedliwość i bezstronność jako podstawa wszelkich działań zgodnie z prawami natury.
5. Rozwój nauki i oświaty w kraju oraz podnoszenie wykształcenia ludu.

1868-1912

1868-1912 r. era Meiji - "dządy oświecone"

3 I 1868

3 I 1868 r. shogun Keiki Yoshinobu złożył dymisję cesarzowi. W ten sposób oficjalne przestał istnieć szogunat i doszło do restauracji Meiji (przez zachodni kalendarz uznawana jest data 1 I 1868 r.).

3 II 1867

3 II 1867 r. zmarł cesarz Komei, władzę objął jego 16-letni wówczas syn Mutsuhito. Prawie wszystkie klany złożyły przysięgę na wierność nowemu cesarzowi. Ostatnich stronników szogunatu rozgromiły wojska rodów Satsumy i Choshu.

1863

1863 r. młodzież japońską wysłano na studia do Anglii na koszt rządu, Już pod koniec XVIII wieku szogunowie nakazywali swoim uczonym uczyć się j. angielskiego, holenderskiego i rosyjskiego by następnie mogli tłumaczyć dzieła z tych języków na japoński.

1860

1860 r. japoński statek płynie do Sanfransisco

1858-61

1858-61 r. kolejne traktaty z Holandią, Rosją, W. Brytanią, Francją, Portugalią i Prusami

1855

1855 r. Japonia zawiera umowy handlowe z Rosją, W. Brytanią i Holandią

1846

1846 r. do Nagasaki przybyły, po statkach francuskich i angielskich, amerykańskie z prośba o zawarcie traktatów handlowych - cesarz odmówił - 8 VII 1853 r. flota komandora M. Perryego po raz pierwszy przybywa do Zat. Uraga. Przekazano szogunowi list od prezydenta USA Fillmorea z prośba o nawiązanie stosunków dyplomatycznych, po odpowiedź miał wrócić za rok.

1639

1639 r. całkowite odcięcie się od świata Japonii.

1603- 1868

1603- 1868 r. era Edo, rządy szogunów Tokugawa

1592

 W 1592 r. Hideyoshi wysłał 100 tyś. Armię na podbój Korei, w okresie tych walk generałowie złożyli Hideyoshiemu w darze 40 tys. zakonserwowanych uszu i nosów odciętych wrogom, które później pokazywano na wystawie w Kioto.

Mityczny cesarz

Mówienie o roli historycznej postaci mitologicznej nie jest tu bynajmniej przejęzyczeniem. Mitologia miesza się w Japonii z historią i dlatego świętem założenia państwa jest dzień, w którym mityczny potomek bogów został jakoby pierwszym cesarzem i założył państwo japońskie.
Według mitycznej historii, opisanej głównie w nie całkiem spójnych historycznie kronikach Nihonshoki, Kamuyamatoiwarehiko postanowił podporządkować sobie krainy leżące na wschód od Kyushu, które jest kolebką cywilizacji japońskiej. W tym celu zorganizował wyprawę wojskową wiodącą przez północne Kyushu w okolice dzisiejszych prefektur Hiroshima i Okayama, a potem do obecnej Osaki skąd zaprowadził pokój w krainie Yamato w okolicy dzisiejszej prefektury Nara.

Kamuyamatoiwarehiko osiedlił się w miejscowości Kashihara (w obecnej prefekturze Nara). Według Nihonshoki wybudował tam pałac i w 660 roku p.n.e. przyjął godność pierwszego cesarza Japonii, który bardziej znany jest pod swoim pośmiertnym imieniem Jimmu. Nihonshoki, które miały ostatecznie utwierdzić autorytet władzy cesarskiej, skompilowane zostały w 8 wieku. Japończycy zapoznali się z pismem w 5 wieku, a z rachubą czasu w 7 wieku. Jest więc mało prawdopodobne, aby mogli poprawnie określać daty sięgające kilku wieków wstecz. Historycy zgadzają się, że migracja z Kyushu na wschód rzeczywiście miała miejsce. Było to przemieszczanie się grup plemiennych lub klanowych. Jednak za możliwą datę migracji ludności przyjmowany jest rok oko?ło 350 n. e., a nie jak podają Nihonshoki 667 p.n.e. Intronizacja pierwszego cesarza nastąpiła więc kilka lat później.

Cesarz Jimmu jest postacią legendarną i nie ma dowodów historycznych na istnienie ani jego osoby, ani na istnienie 16 pierwszych cesarzy, którzy według "kronik" rządzili między 711 rokiem p.n.e i 399 rokiem n.e. "Kroniki" zapewniają, że każdy z nich żył ponad 100 lat. Pomimo tego cesarz Jimmu posiada swój grobowiec w Nara, a dzień 11 lutego, w którym jakoby został pierwszym cesarzem Japonii jest świętem narodowym Kingensetsu, czyli Narodowym Świętem Założenia Państwa. Kigensetsu zostało ustanowione w 1872 roku jako jeden z elementow nacjonalistycznej polityki kokutai i do okupacji amerykańskiej obchodzone było, jako najbardziej uroczysty dzień w Japonii. Władze okupacyjne zniosły święto, które zostało ponownie wpisane do japońskiego kalendarza w 1966 roku.

Powstanie Japonii

Według legendy państwo japońskie stworzyła para Demiurgów - Izanagi i Izanami.Oni to stojąc na niebiańskim moście popatrzyli na ziemię, po czym zanurzyli w wodach oceanu włócznię. Po uniesieniu włóczni do góry krople wody spadły z jej ostrza, stwardniały i zamieniły się w wyspy - nazwane Yamato. Następnie boska para zstąpiła na Ziemię, gdzie bogini urodziła boginię słońca Amaterasu mającą władać Krainą Wysp - Japonią.

Bogini Amaterasu, czyli "Wielki i Święty Duch Świecący na Niebie", postanowiła zaprowadzić porządek i ogłosiła, że jej potomek zostanie władcą 'Kraju Leżącego Pośród Rozległych Uprawnych Pól'. Odprawiając wnuka "Skrzącego się Jak Klejnot Przymiotami Godnymi Syna Słońca" (po jap. Ninigi) Amaterasu powiedziała: "Powierzamy Ci władzę nad owym Krajem Świeżych Kłosów Ryżowych Leżącym Pośród Rozległych Uprawnych Pól. Powinieneś więc zgodnie z tym poleceniem zstąpić z nieba na ziemię!"
Jak przystało na boskiego wnuka wyprawa na ziemię była bardzo uroczysta. Bogini Słońca wyposażyła przyszłego, ziemskiego władcę w insygnia władzy, czyli krzywe klejnoty (krzywulce), zwierciadło ze spiżu, którym niegdyś obrażoną Amaterasu wywabiono z niebiańskiej jaskini oraz Miecz-Trawosiecz. Żegnając go powiedziała: "Czcijcie to zwierciadło ze spiżu tak samo jak mojego świętego ducha i jak oddajecie cześć mej własnej osobie"

"Skrzący się Jak Klejnot" porzucił niniejszym święte siedlisko w niebie, a w jego niebiańskiej świcie znajdowali się naczelnicy pięciu wydzielonych służb mających w jego imieniu zarządzać sprawami na ziemi. Po przybyciu na ziemię "Skrzący się Jak Klejnot" rzekł do swoich towarzyszy podróży: "Tutaj przed nami rozciąga się pusta ziemia, poszukamy więc przylądka Kasasa i udamy się tam; to kraj, gdzie już od rana słońce bez przeszkód świeci, to kraj, gdzie i wieczorem słońce rozsiewa blaski. Tam przeto upatruję najlepsze dla nas miejsce." Toteż tak jak powiedział, postawili tam potężne kolumny dworu, wpuszczając je głęboko w twardą opokę, i podnieśli kozły na płatwie kalenicy wysoko w Przestwór Wysokich Niebios.

W tym dworze "Skrzący się jak Klejnot" zamieszkał i miał kilkoro dzieci.
Jednak najważniejszą rolę w historii Japonii odegrał dopiero jego prawnuk, Boski "Młodzian Którego Urzekło Yamato" po japońsku Kamuyamatoiwarehiko.